تیرچه پیش تنیده چیست و چه مزایایی دارد؟ | راهنمای کامل
تیرچه پیش تنیده یکی از مدرن ترین روش‌های اجرای سقف در ساختمان‌های امروزی است. این نوع تیرچه با استفاده از تکنولوژی پیش تنیدگی در فولاد و بتن ساخته می‌شود و نسبت به تیرچه‌های سنتی، مقاومت بیشتر، وزن کمتر و هزینه اجرایی پایین‌تری دارد.
در این مقاله، به معرفی کامل تیرچه پیش تنیده، مزایا، معایب، نکات اجرایی و تاثیر آن در مقاوم‌سازی سازه در برابر زلزله می‌پردازیم.
تیرچه پیش تنیده چیست؟
تیرچه پیش تنیده (Prestressed Joist) نوعی تیرچه بتنی است که در فرآیند ساخت آن، میلگردهای فولادی تحت کشش قرار می‌گیرند و پس از بتن‌ریزی، این نیروی کششی درون بتن محبوس می‌شود.
این تکنیک باعث افزایش مقاومت کششی و فشاری تیرچه شده و امکان اجرای دهانه‌های بلند بدون نیاز به ستون‌های میانی را فراهم می‌کند.
مزایای تیرچه پیش تنیده
کاهش هزینه‌های ساخت و ساز
- قیمت تیرچه پیش تنیده نسبت به تیرچه‌های سنتی تا ۵۰ درصد کمتر است.
- کاهش مصرف بتن: به علت وجود بتن اضافی در جان تیرچه، مصرف بتن درجا حدود ۲ متر مکعب در هر ۱۰۰ مترمربع سقف کاهش می‌یابد.
- کاهش هزینه پمپاژ: فضای خالی بین بلوک‌ها توسط بتن تاج تیرچه پر می‌شود و هزینه پمپاژ بتن را کاهش می‌دهد.
اجرای دهانه‌های بلند و حذف ستون‌های میانی
- امکان اجرای دهانه تا ۱۲ متر بدون نیاز به ستون میانی.
- افزایش آزادی در طراحی پلان معماری و کاهش محدودیت‌های داخلی ساختمان.
کیفیت بالا و استانداردهای تولید
- تولید با استفاده از تکنولوژی روز آلمان و دستگاه‌های تمام اتوماتیک.
- رعایت استانداردهای اروپایی از جمله ACI 318.
- استفاده از بتن با مقاومت 450 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و فولاد با مقاومت 18000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع.
کاهش نیاز به شمع‌بندی موقت
- کاهش میزان جک‌گذاری زیر سقف تا ۷۵ درصد در مقایسه با تیرچه‌های سنتی.
بهبود عملکرد سازه‌ای
- کاهش وزن سقف.
- افزایش مقاومت در برابر شرایط جوی و زلزله.
- کاهش نیاز به بازسازی و تعمیرات پس از زلزله.
سرعت و سهولت در اجرا
- کاهش زمان اجرای سازه.
- عدم نیاز به تغییر نقشه‌های اجرایی.
- کاهش خطاهای اجرایی در محل پروژه.
ایران تیرچه ، بزرگترین تولید کننده تیرچه پیش تنیده
معایب تیرچه پیش تنیده
محدودیت در طول دهانه
- برای دهانه‌های بیشتر از ۱۲ متر مناسب نیست. در این موارد توصیه می‌شود از سیستم‌هایی مانند کوبیاکس یا دال مجوف یوبوت استفاده شود.
کنترل کیفیت دشوار
- کنترل میزان پیش تنیدگی و کیفیت تولید در کارگاه‌ها نیاز به دقت بالایی دارد.
عدم امکان برش
- پس از ساخت، تیرچه پیش تنیده قابل برش یا کوتاه کردن نیست. باید اندازه‌گیری دقیق قبل از سفارش انجام شود.
حمل و نقل دشوار
- به دلیل طول زیاد تیرچه، جابه‌جایی نیازمند دقت و زمان بیشتری است.
محدودیت در طراحی سقف‌های خاص
- مناسب برای سقف‌های تخت و منظم؛ در سقف‌های قوسی یا مثلثی امکان ایجاد ترک‌های طولانی وجود دارد.
نیاز به میلگردهای مقاوم‌تر
- فولاد مصرفی باید مقاومت کششی بالاتری نسبت به فولاد معمولی داشته باشد.
نکات اجرایی تیرچه پیش تنیده
روش اجرای تیرچه پیش تنیده
- در اسکلت بتنی، دو انتهای تیرچه حدود ۱۰ سانتی‌متر درون تیرهای اصلی باربر قرار می‌گیرند.
- در اسکلت فلزی، تیرچه‌ها بر روی بال پایین تیرهای فولادی قرار می‌گیرند.
- پس از نصب تیرچه و بلوک‌ها، میلگردهای حرارتی اجرا شده و سپس بتن‌ریزی انجام می‌شود.
- استفاده از تیرچه پیش‌تنیده نیاز به تغییر نقشه اجرایی ندارد.
نکات ایمنی در اجرای سقف تیرچه پیش تنیده
- رعایت فاصله مناسب بین تیرچه‌ها.
- پر کردن فضای خالی بین تیرچه‌ها با بلوک یونولیتی، سفالی یا سیمانی.
- اجرای صحیح میلگرد حرارتی.
- تامین نشیمنگاه مناسب برای تیرچه‌ها (حداقل ۱۰ سانتی‌متر).
- استفاده از جک‌های محکم و ایمن در صورت نیاز.
تاثیر تیرچه پیش تنیده در مقاوم‌سازی سازه در برابر زلزله
افزایش انعطاف‌پذیری
- تیرچه‌های پیش‌تنیده باعث افزایش انعطاف‌پذیری سازه در برابر لرزه‌های شدید می‌شوند و ترک‌خوردگی را به حداقل می‌رسانند.
کاهش وزن سقف
- کاهش وزن سقف باعث کاهش نیروی زلزله وارد بر سازه می‌شود.
عملکرد بهتر در برابر نیروهای کششی و فشاری
- میلگردهای پیش‌کشیده مقاومت بیشتری در برابر نیروهای لرزه‌ای فراهم می‌کنند.
کاهش نیاز به ستون‌های میانی
- امکان اجرای دهانه‌های بلند باعث کاهش تعداد ستون‌ها و توزیع بهتر نیروی زلزله می‌شود.
کاهش ترک خوردگی و نیاز به بازسازی
- پس از زلزله، سقف‌هایی که با تیرچه پیش‌تنیده ساخته شده‌اند، آسیب کمتری می‌بینند.
کاهش نیاز به شمع‌بندی موقت
- کمک به استحکام بیشتر سازه در حین ساخت و پس از تکمیل پروژه.
تیرچه پیش تنیده با توجه به ویژگی‌های فنی، اقتصادی و اجرایی خود، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای ساخت سقف ساختمان‌ها، به‌ویژه در مناطق زلزله‌خیز است.
استفاده از این نوع تیرچه باعث کاهش هزینه‌ها، تسریع در زمان اجرا و افزایش ایمنی سازه می‌شود.
ایران تیرچه به عنوان بزرگترین تولیدکننده تیرچه پیش تنیده در ایران، با بهره‌گیری از فناوری روز و رعایت کامل استانداردهای بین‌المللی، آماده ارائه محصولات با کیفیت و قیمت مناسب به پروژه‌های عمرانی سراسر کشور است. برای مشاهده قیمت روز و ثبت سفارش، به صفحه خرید تیرچه پیش تنیده مراجعه کنید.
سوالات متداول درباره تیرچه پیش تنیده
تیرچه پیش تنیده تا چه دهانه‌ای قابل استفاده است؟
تا ۱۲ متر بدون نیاز به ستون میانی.
آیا تیرچه پیش تنیده قابل برش است؟
خیر، به دلیل ساختار خاص، پس از تولید نمی‌توان آن را برید یا تغییر اندازه داد.
مزیت اصلی تیرچه پیش تنیده در برابر زلزله چیست؟
افزایش انعطاف‌پذیری سازه و کاهش ترک خوردگی در سقف.
تیرچه پیش تنیده مناسب چه نوع ساختمان‌هایی است؟
انواع پروژه‌های مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی، به ویژه در مناطق زلزله‌خیز.
سایر مقالات ما :
https://iran-tircheh.ir/%d8%af%d8%a7%d9%84-%d8%a8%d8%aa%d9%86%db%8c/
https://iran-tircheh.ir/prestressed-structure/
https://iran-tircheh.ir/buy-tirche-block/
منبع : کارخانه ایران تیرچه
